Hisse Senedi Getirilerini Etkileyen Makroekonomik Faktörler
Yapılan çalışmalarda makroekonomik değişkenlerin hisse senedi getirilen üzerine etkisi olduğu saptanmıştır. Hisse senedi getirilerini etkileyen makroekonomik değişkenler üzerine yapılan çalışmalarda en çok aşağıdaki değişkenler kullanılmıştır;
-Faiz Oranı
-Enflasyon
-Döviz
-Sanayi üretim endeksi
-Para arzı(Ml)
-Altın
-Petrol fiyatları
-Gsyih
-Cari işlemler dengesi
-Yabancıların portföy yatırımları
Faiz Oranı
Faiz oranı, para ve sermaye piyasası arasında dengeyi sağlayan araçlardandır. Fon akışı faiz oranlarına göre belirlenmektedir.
Faiz oranları yükseldikçe yatırımcılar genellikle düşük riskli ve yüksek kazanç sağlayan devlet tahvillerini riskli hisse senedi yatırımları yerine tercih etmektedirler. Hisse senedi piyasası faiz oranlarına karşı duyarlılığı yüksektir. Faiz oranlarındaki değişim hisse senedi getirişi üzerine etkisi ters yönde yansımaktadır. Faiz oranlan yükseldikçe hisse senedi fiyatları düşmekte, faiz oranlan düştükçe hisse senedi fiyatları yükselmektedir.
Faiz oranlarındaki değişikliklerin hisse senedi fiyatı üzerindeki ters yönlü etkisini, yatırımcıların bu değişiklikleri yatırımdan bekledikleri getiri oranını yansıtmasıyla açıklamak mümkündür.
Enflasyon
Enflasyon, fiyatlar genel düzeyinin sürekli ve hissedilir artışını ifade eder. Enflasyon hisse senedi getirilerini değişik şekillerde etkilemektedir. Fiyat düzeyindeki küçük artışlar yatırımcıları ve şirketlerin yatırım arzusunu tetikler. Bu durum şirketlerin satışlarını artırır ve beraberinde nominal kazançların artmasına sebep olmaktadır. Kazançların artmasıyla şirketlerin dağıttığı temettüler artacaktır. Bu durumda şirketlerin hisse senedi getirileri artacaktır. Bu durum enflasyon dengede olduğu veya küçük artışların olduğu durumda söz konusudur. Yüksek enflasyona sahip ülkelerde enflasyon artışı ile satışlarda azalma ve üretimde daralma olmaktadır. Bununla birlikte nominal kazançlar azalmakta ve şirketlerin dağıttığı temettü miktarı azalmaktadır. Şirketin hisse senedi getirileri ile enflasyon ile azalmaktadır. Ayrıca enflasyonun artmasıyla birlikte faiz oranlarında da artışa yol açmaktadır. Yükselen faizlerle birlikte yatırımcılar devlet tahvilini hisse senetlerinin yerine ikame edebilmektedir. Bu durumda hisse senetlerinin getirişine negatif etkilemektedir.
Döviz Kuru
Ulusal ekonomik değerlerin diğer ülkelerle karşılaştırılması açısından, ulusal para ile yabancı para arasındaki doğrudan yada dolaylı olarak bir mübadele oranının mevcut olması gerekir. Kısaca bu mübadele oranına döviz kuru denir.
Döviz kuru ile hisse senedi getirişi arasında negatif bir ilişki bulunmaktadır. Döviz ile hisse senetleri birbirini ikame edebilen yatırım araçlarıdır. Döviz kurunun yükselmesiyle yatırımcılar ellerindeki hisse senetlerini satarak daha fazla getiriye sahip dövize yatırım yapabilirler. Bu durumda arz ve talebe göre hisse senetlerinin getirilerinin düşmesine neden olacaktır. Ayrıca, döviz kurunun artması yerel para biriminin değer kaybetmesine neden olacaktır. Yerel para biriminin değer kaybetmesi şirketlerin fınansal tablolarını etkileyerek mali yapılarının bozulmasına ve hisse senedi reel getirilerinin azalmasına yol açmaktadır.
