Dünya Orman Ürünleri Ticareti
Dünyadaki orman ürünleri incelendiğinde odun üretimi, Avrupa, Kuzey Amerika, Ukrayna, Beyaz Rusya ve Kazakistan'da en üst düzeydedir. Dünya genelinde enerji kaynağı olarak oduna talep artmakta, yenilenebilir enerji kaynağı kullanımı Avrupa Birliği ülkelerinde teşvik edilmektedir. Briket ve palet gibi odunun işlenmesi ile biokütle enerji ticareti artmaktadır (Kaplan, 2008).
Dünya piyasasında Çin, orman ürünleri piyasasını yönlendiren en büyük oyuncu konumundadır. Çin en büyük ihracatçı ve ABD'den sonra ikinci en büyük ithalatçı ülkedir. Çin'in odun ithalatının %70'i Rusya Federasyonu'ndan gerçekleşmektedir. ABD'nin mobilya ithalatının %40'ı Çin'den sağlanmaktadır. Dünyada endüstriyel odun üretim ve tüketimi incelendiğinde, üretim sıralamasında %40 ile Kuzey ve Orta Amerika birinci sıradadır. Daha sonra sırasıyla %30 ile Avrupa, %13 ile Asya, %10 ile Güney Amerika, %4 ile Afrika ve %3 ile Okyanusya gelmektedir(URL-5).
Orman ürünleri sanayi sektörünün dünya çapındaki genel piyasa yapısına bakıldığında: Küresel orman ürünleri piyasası 2007 yılında %10,1 büyümüştür ve 228 milyar Dolarlık değere ulaşmıştır. 2007 yılından 2012 yılına kadar küresel orman ürünleri piyasasında %50,8'lik bir artış olması ve piyasasının 348 milyar Dolara ulaşması beklenmektedir. Küresel orman ürünleri piyasası 2007 yılında %3,9 büyümüştür ve hacim olarak 1,4 milyar metreküpü yakalamıştır. 2007 yılından itibaren küresel orman ürünleri piyasasının %12,7'lik büyüme gerçekleştirmesi ve hacim olarak 1,6 milyar metreküpe ulaşması beklenmektedir. Endüstriyel yuvarlak odun biçiminde üretim piyasanın en büyük bölümüdür ve toplam piyasa hacminin % 37,6'sini oluşturmaktadır. Amerika bölgesindeki (Kuzey, Orta ve Güney Amerika) en büyük orman ürünleri piyasası toplam satışlarda %58,4 olarak hesaplanmıştır. Weyerhaeuser firması orman ürünleri piyasadaki en büyük oyuncu konumundadır ve küresel piyasa değerinin % 3,5'ini yaratmaktadır(Datamonitor, 2008).
Dünya mobilya üretimi 220 milyar doları aşmakta olup bunun 150 milyar dolarlık bölümü üretici ülkelerde tüketiciye sunulurken 80 ile 90 milyar dolarlık bölümü uluslararası ticarete konu olmaktadır. Bu rakam dünya toplam mal ihracatının %1'i dir. Mobilya dış ticaretinde son yıllarda göze çarpan başlıca gelişim mobilya pazarının dışa açılma oranındaki artıştır. Dünya mobilya ithalatının toplam mobilya tüketimine oranı şeklinde tanımlanan bu oran 1995'de %19 iken 2004 yılında %33 seviyelerine ulaşmıştır.
ABD, Kanada, Rusya ve Brezilya'nın yaptığı üretime karşın tüketimde de ilk sıralarda olduğunu görüyoruz. Bunun kabaca nedeni bu ülkelerdeki orman alanlarının ve buna paralel olarak üretimlerinin çok olması gelmektedir. Buna karsın tüketimde de ilk sıralarda olmasının nedeni bu ülkelerin nüfuslarının yoğun olması ve bununla birlikte tüketiminin de doğru orantılı olarak artmasını söyleyebiliriz. Bu tabloya göre Türkiye'nin yıllık odun hammaddesi üretimi yaklaşık 20 milyon m olduğu anlaşılmaktadır. Tüketime baktığımız zaman ise bunun 25 milyon m olduğu görülmektedir. Bu rakamlara göre Türkiye orman ürünleri üretiminin yetersiz, buna karşın talebin giderek arttığı açıkça görülmektedir.
20 milyar doları bulan mobilya dış ticaret açığı ile ABD, 50 milyar doları aşan ihracatı ile AB ve 16 milyar doları aşan mobilya dış ticaret fazlası ile Çin sektörün önemli aktörleri olarak dünya mobilya piyasalarını yönlendirmektedirler(URL-5).
Her kesimin kullandığı kereste miktarı bir bölgeden diğerine büyük değişiklikler göstermektedir. Bu durumun temelinde eğitim, kültür ve gelenekler yatmaktadır. Ev inşaatı her bölgede en önemli kol olmakla birlikte, bölgeler arası en büyük farklar yine buradadır. Örneğin; müstakil ve bir aileye yetecek ev inşaatı için Amerika Birleşik Devletlerinde 20,5 m3 kereste kullanılmakta iken, bu miktar Kuzey Avrupa Ülkelerinde 6,8 m3’e, Akdeniz Ülkelerinde (Türkiye dahil) 3,7 m3’e, Asya ülkelerinde ise 1 m3’e düşmektedir. Duru’ya göre bu büyük farklılığın ev inşaatında kerestenin kullanıldığı yerin çok değişik oluşundan ileri geldiği bildirilmektedir
